Zapalenie ucha dotyka głównie niemowlęta i dzieci. Szacuje się, że aż 65% dzieci choruje na zapalenie ucha nim ukończy 2. rok życia. Przypadłość sporadycznie dotyka również dorosłych. Dlaczego właśnie dzieci są szczególnie narażone i czy zapalenie ucha środkowego jest zaraźliwe?
Czy zapalenie ucha jest zaraźliwe? Przyczyny infekcji
Za częstotliwość zachorowania u dzieci odpowiada głównie anatomia. Trąbka słuchowa maluchów jest krótka, szeroka, a do tego przebiega poziomo i łączy jamę bębenkową z gardłem. Jej ujście jest otwarte, co sprawia, że bakterie i wirusy mogą bez problemu przedostać się do ucha. Dodatkowo Twoje dziecko wiele czasu spędza w pozycji leżącej, więc wydzielina z ucha ma utrudniony odpływ.
Za proces powstania choroby odpowiada również nie w pełni wykształcony system odpornościowy, przerost migdałków (zwłaszcza przerośnięty 3. migdał), czy refluks żołądkowo-przełykowy. Dziecko może być również narażone na zapalenia ucha z powodu przebywania w pomieszczeniach, gdzie pali się papierosy.
Dorośli natomiast zapadają na zapalenie ucha przeważnie z powodu częstego korzystania z basenu, niewłaściwego czyszczenia ucha (np. przyrządami, które nie są do tego przeznaczone), czy też z powodu cukrzycy.
Objawy zapalania ucha
Stan zapalny ucha daje szereg nieprzyjemnych objawów. Do tych najbardziej charakterystycznych należą:
- bardzo wysoka gorączka (może wynosić nawet 40 ℃),
- silny ból ucha (dziecko może pocierać ucho lub charakterystycznie kręcić główką, jednak czasami w zapaleniu ucha nie występuje ból).
U niemowląt charakterystyczne są:
- krzyk i płacz,
- często wymioty,
- niechęć do ssania i przyjmowania pokarmów,
- zaburzony i niespokojny sen,
- biegunka (niekiedy).
Starsze dzieci skarżą się, że mają szumy uszne i gorzej słyszą
Zapalenie ucha – czy jest zaraźliwe?
Za zapalenie ucha odpowiadają głównie bakterie, które często są przyczyną zapalenia gardła czy krtani. Znacznie rzadziej dochodzi do wirusowego (to tylko 30% przypadków) lub grzybiczego zapalenia ucha. Twoje dziecko choruje zazwyczaj z powodu wirusów grypy, paragrypy czy tzw. rhinowirusów.
Masz wątpliwości, czy zapalenie ucha jest zaraźliwe? Można tak pomyśleć, zważywszy na częstotliwość zachorowań u dzieci. Pamiętaj, że zapalenie ucha to choroba, którą bezpośrednio nie można się zarazić. Jednak odpowiadają za nią wirusy grypy i inne wirusy, które odpowiadają ze infekcje gardłowo-nosowe czy przeziębienia. Zdarza się, że mogą zainfekować także uszy. Tymi infekcjami łatwo zarazić się np. w żłobku czy przedszkolu.
Leczenie zapalenia ucha środkowego
Lekarz najprawdopodobniej zaleci Twojemu dziecku antybiotykoterapię. Pamiętaj, że leczenie domowymi sposobami nie jest skuteczne – może jedynie wydłużyć proces zapalny. Ważnym elementem leczenia jest zmniejszenie dolegliwości bólowych.
W leczeniu bakteryjnego lub grzybiczego zapalenia ucha pomocne bywają środki zawierająca nanokolid srebra i miedzi (np. Otoargent), które niszczą drobnoustroje. Przydatne będą również preparaty, które działają przeciwbólowo, a przede wszystkim zapobiegają rozprzestrzenianiu infekcji. W składzie takich leków znajdziesz np. olejek terpentynowy, olejek geraniowy, olejek lawendowy, wyciąg olejowy z nagietka (choćby w Otoxaralu i Ucholeku). Tego typu środki często powodują rozpuszczenie wydzieliny zalegającej w kanale słuchowym. Preparaty te powlekają również wnętrze kanałów słuchowych cienką warstwą olejków, co zapobiega rozprzestrzenianiu się zakażenia.
Zapalenie ucha środkowego: kiedy do lekarza?
Pamiętaj, że zapalenie ucha środkowego może być groźne, zwłaszcza u maluchów. Ze względu na nietypowe objawy u dzieci (np. wymioty czy biegunka), rozpoznanie tej choroby może sprawić Ci trudność. Dzieje się tak w szczególności wtedy, gdy dziecko nie skarży się na ból ucha. Lekarz z pewnością wykona badanie otoskopowe, które pozwoli ocenić stan błony bębenkowej. Dodatkowo można wykonać audiogram, tomografię komputerową, a także badanie bakteriologiczne wydzieliny z ucha i jamy nosowo-gardłowej.
